Park Skarbków
Park im. hrabiów Skarbków to wyjątkowa przestrzeń zieleni miejskiej położona w samym sercu Grodziska Mazowieckiego. Ten historyczny park o bogatej przeszłości stanowi dziś oazę spokoju i relaksu dla mieszkańców oraz turystów. Łącząc w sobie elementy historii, przyrody i nowoczesnej infrastruktury rekreacyjnej, park Skarbków jest doskonałym przykładem udanej rewitalizacji przestrzeni miejskiej. Spacerując alejkami wśród wiekowych drzew, można poczuć ducha historii tego miejsca, sięgającego czasów, gdy tereny te porastała Puszcza Jaktorowska.
Historia parku
Początki dzisiejszego parku hrabiów Skarbków sięgają odległych czasów, gdy tereny te stanowiły część rozległej Puszczy Jaktorowskiej. Ten imponujący kompleks leśny z przewagą sosny oraz domieszką dębu i brzozy rozciągał się na południowy zachód od Żyrardowa i na północ od Radziejowic. W XV wieku puszcza zajmowała około 900 km² i była ulubionym miejscem polowań książąt mazowieckich, a później królów polskich.
Park został oficjalnie otwarty dla mieszkańców około 1870 roku, jednak wcześniej, do połowy XIX wieku, stanowił część ogrodów jordanowickich należących do rodziny Mokronoskich. Początkowo park miał charakter zdrojowy i był znacznie bardziej rozległy niż obecnie. W tamtym okresie funkcjonował tu Zakład Hydropatyczny dla Osób z Towarzystwa, co nadawało miejscu ekskluzywny charakter.
Kolejni właściciele tych terenów, rodzina Skarbków, nadali parkowi ostateczny kształt i to właśnie od ich nazwiska pochodzi obecna nazwa. Henryk Skarbek, jeden z właścicieli, rozparcelował Jordanowice z przeznaczeniem na domki letniskowe dla warszawiaków, co przyczyniło się do rozwoju miasta i wzrostu liczby ludności.
Rewitalizacja i współczesny wygląd
Park Skarbków przeszedł gruntowną rewitalizację w latach 2011-2012, która przywróciła mu dawny blask i wzbogaciła jego układ kompozycyjno-przestrzenny. W ramach prac nasadzono nowe drzewa, głównie graby kolumnowe, platany, dęby czerwone oraz różne gatunki drzew iglastych, takich jak jodły jednobarwne, miłorząby dwuklapowe, świerki serbskie, daglezje zielone, cypryśniki błotne oraz sosny. Posadzono również ozdobne krzewy i byliny o różnorodnych kolorach ulistnienia.
Oficjalne otwarcie parku po rewitalizacji miało miejsce 22 lipca 2012 roku, co zbiegło się z 490. rocznicą otrzymania przez Grodzisk praw miejskich. To symboliczne wydarzenie podkreśliło znaczenie parku dla tożsamości miasta.
W 2022 roku park wzbogacił się o kolejną atrakcję – 19 czerwca uruchomiono tężnię solankową o wysokości ośmiu metrów i kubaturze 920 m³, która stała się popularnym miejscem relaksu i inhalacji.
Infrastruktura i atrakcje
Współczesny park Skarbków to nowoczesna przestrzeń rekreacyjna wyposażona w liczne udogodnienia. Podczas rewitalizacji zbudowano duży plac zabaw dla dzieci, fontannę podświetlaną diodowymi lampami, ogród różany oraz wysiano łąkę kwietną. Park wyposażono również w elementy małej architektury – ławki, kosze na śmieci, gabloty ekspozycyjne, stojaki na rowery, stoły do ping-ponga oraz siłownię na wolnym powietrzu.
Przez park przepływa niewielka rzeka Rokicianka, która stanowi jego naturalną oś. Przez rzekę przerzucono stylowe, podświetlane w nocy mostki, które łączą dwie części parku, tworząc malowniczy element krajobrazu.
Szczególnie interesująca jest ścieżka dydaktyczna prowadząca przez najbardziej naturalną – łęgową część parku, która pozostała praktycznie bez zmian podczas rewitalizacji. Ścieżka ta pozwala na bliższe poznanie lokalnej flory i fauny.
Przyrodnicze skarby parku
Park Skarbków, zajmujący ponad 5 hektarów powierzchni, jest domem dla wielu cennych gatunków drzew. Obszar jest płaski, porośnięty starodrzewem, wśród którego wyróżniają się stare dęby oraz cypryśnik błotny.
Szczególną dumą parku są drzewa będące pomnikami przyrody, z których cztery otrzymały imiona na mocy uchwały Rady Miejskiej w Grodzisku Mazowieckim. Są to dwa dęby szypułkowe: „Henryk” o imponującym obwodzie pnia 463 cm oraz „Aleksander” o obwodzie 283 cm, a także dwa jesiony wyniosłe: „Hieronim” o obwodzie 247 cm i „Wojciech” o obwodzie 275 cm.
Spacerując po parku, warto odnaleźć te wiekowe drzewa, które są świadkami historii tego miejsca. Jak zauważają miłośnicy drzewoterapii, przebywanie wśród tych długowiecznych organizmów daje dystans do życia i pomaga w relaksacji. Japończycy wyliczyli, że już dwie godziny spaceru pośród drzew zapewniają pełny relaks dla naszej psychiki i wzmacniają naturalną odporność.
Lokalizacja i dojazd
Park Skarbków znajduje się w centrum Grodziska Mazowieckiego, co czyni go łatwo dostępnym zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Graniczy od północy z terenami PKP oraz willą Foksal, w której mieści się Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków. Z pozostałych stron park otaczają ulice: 3-go Maja (od południa), Bartniaka (od zachodu) i Okulickiego (od wschodu).
Dojazd do parku jest bardzo wygodny zarówno transportem publicznym, jak i samochodem. W pobliżu znajdują się przystanki autobusowe linii 13, 17, 63, 0, 16 oraz stacje kolejowe. Najbliższe przystanki autobusowe to: Grodzisk Maz./Mediateka (1 min pieszo), Grodzisk Maz./Okulickiego/3 Maja (3 min pieszo) oraz Grodzisk Maz./Kierlańczyków (6 min pieszo). Stacja kolejowa Grodzisk Mazowiecki znajduje się w odległości 7 minut spacerem od parku.
Dla osób podróżujących samochodem dostępne są parkingi przy ulicach: Bartniaka, Kilińskiego, Kierlańczyków, Żydowskiej oraz Traugutta. Przy parku znajduje się również płatny parking miejski „Park Skarbków” przy ul. Jana Kilińskiego 32A, otwarty całodobowo przez siedem dni w tygodniu.Park jest ogólnodostępny i nie wymaga biletów wstępu. Można go odwiedzać o każdej porze dnia, choć najpiękniej prezentuje się w godzinach dziennych, kiedy można w pełni podziwiać jego przyrodnicze walory oraz korzystać z dostępnych atrakcji.
Okoliczne atrakcje i wydarzenia
W parku Skarbków i jego okolicach znajduje się wiele interesujących miejsc wartych odwiedzenia. Jednym z nich jest restauracja Piknik, położona przy ul. Bartniaka 26, bezpośrednio w parku. Restauracja jest otwarta od niedzieli do czwartku w godzinach 11:00-22:00, a w piątki i soboty od 11:00 do 23:00.
Park jest również miejscem organizacji różnych wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych, w tym koncertów plenerowych. Szczególnie ważnym wydarzeniem jest coroczne Święto Miasta, podczas którego w parku odbywają się liczne atrakcje. W tym czasie mogą występować utrudnienia w ruchu drogowym w rejonie parku, dlatego warto wcześniej zaplanować dojazd i skorzystać z dostępnych parkingów.
W bezpośrednim sąsiedztwie parku znajduje się zabytkowa willa „Foksal”, która stanowi interesujący przykład architektury willowej i jest warta uwagi podczas zwiedzania okolicy.
Podsumowanie
Park im. hrabiów Skarbków w Grodzisku Mazowieckim to miejsce, gdzie historia spotyka się z nowoczesnością, a natura z kulturą. Po gruntownej rewitalizacji park stał się prawdziwą perełką miasta – przestrzenią, która zaspokaja potrzeby różnych grup użytkowników, od rodzin z dziećmi po seniorów szukających spokojnego miejsca na odpoczynek. Wiekowe drzewa, malownicza rzeka Rokicianka, nowoczesna infrastruktura rekreacyjna oraz tężnia solankowa tworzą harmonijną całość, która przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Odwiedzając Grodzisk Mazowiecki, warto zaplanować czas na spokojny spacer alejkami parku, odnalezienie pomnikowych drzew czy relaks przy fontannie. To miejsce, które pozwala na chwilę oddechu od miejskiego zgiełku i połączenie z naturą, jednocześnie oferując dostęp do różnorodnych atrakcji. Park Skarbków jest doskonałym przykładem tego, jak dbałość o dziedzictwo historyczne i przyrodnicze może iść w parze z rozwojem nowoczesnej przestrzeni miejskiej służącej lokalnej społeczności.